W odróżnieniu od poprzednich lat ferie w tym roku odbywają się dla wszystkich województw w jednym terminie 4–17 stycznia. Tegoroczny odpoczynek wyjątkowo nie jest związany z zimowymi wyjazdami, a czas wolny uczniów wypełniają głównie atrakcje dostępne w ich domach – nierzadko związane z internetem i nowymi technologiami.
Choć ferie to czas odprężenia i beztroskiej rozrywki, to w tym okresie nie możemy zapomnieć o cyberzagrożeniach, na jakie mogą być narażone dzieci i nastolatki w sieci, a także o zachowaniu równowagi pomiędzy światem wirtualnym i realnym.
Równowaga pomiędzy czasem offline i online
Przeprowadzone przez NASK badania „Nastolatki 3.0” jeszcze przed pandemią informowały o tym, że nastolatki coraz więcej czasu spędzają przed ekranami urządzeń cyfrowych. Dziś czas ten wydłużył się jeszcze bardziej, ponieważ już nie tylko rozrywka, ale i nauka oraz relacje z rówieśnikami czy dalszą rodziną przeniosły się do sieci.
Aktualnie internet jest na wyciągnięcie ręki i pełni ważną rolę w codziennym życiu uczniów. Aby korzystanie z jego możliwości było bezpieczne, powinniśmy pamiętać o wypracowaniu zdrowego balansu pomiędzy czasem spędzonym w świecie wirtualnym a realnym. Ferie, podczas których dzieci mogą odpocząć od zdalnej nauki, są dobrym momentem, aby zainteresować je alternatywnymi rozrywkami, które zapewnią dobrą zabawę i nie będą wymagać sięgania po nowe technologie. Warto więc zadbać o to, by tegoroczne ferie były dla dziecka wartościowo spędzonym czasem – również poza siecią.
Offline challenge
Ciekawą propozycją, pomocną w wypracowaniu zdrowego balansu pomiędzy czasem spędzanym online i offline, może być organizacja domowego „offline challenge” – czyli wyzwania polegającego na odłączeniu się od internetu na 48 godzin. Dzięki temu doświadczeniu każdy domownik będzie mógł zrobić sobie mały, cyfrowy detoks oraz zastanowić się, w jaki sposób dwa dni bez sieci wpłynęły na jego samopoczucie i funkcjonowanie. Podczas wyzwania warto pamiętać o zaproponowaniu dzieciom rozrywki, która pozwoli na wspólne rozwijanie zainteresowań niewymagających dostępu do internetu. Mogą to być np. gry planszowe, rodzinne spacery, seanse filmowe czy serialowe.
Więcej podpowiedzi na temat tego, jak zadbać o bezpieczeństwo online oraz mądrze towarzyszyć dziecku w jego internetowej przygodzie można dowiedzieć się z naszego webinaru „Bezpieczni w sieci z OSE”. Na pytania Tomasza Rożka, ambasadora kampanii „Nie zagub dziecka w sieci”, odpowiedzieli eksperci NASK: Anna Rywczyńska – kierownik Działu Edukacji Cyfrowej i koordynatorka Polskiego Centrum Programu Safer Internet oraz Przemysław Jaroszewski – kierownik CERT Polska.
Rozmowa o cyberzagrożeniach
Ferie to okazja do szczerej rozmowy z dzieckiem na temat jego zachowań w sieci. Zanim jednak podejmiemy temat cyberzagrożeń, sami musimy dowiedzieć się, na jakie niebezpieczeństwa należy zwrócić dziecku szczególną uwagę.
Patostreaming, seksting, hejt, grooming to dla wielu rodziców tajemniczo brzmiące nazwy, pod którymi tak naprawdę kryją się ogromne zagrożenia dla młodych użytkowników internetu. O tym, jakich niebezpiecznych zjawisk można doświadczyć w sieci, jak chronić przed nimi dziecko oraz gdzie szukać pomocy w przypadku kontaktu ze szkodliwymi treściami, dowiedzieć się można z materiałów edukacyjnych dostępnych na naszym portalu OSE IT Szkoła. Wśród zamieszczonych na stronie publikacji znajdziemy też m.in. serię poradników Akademii NASK o cyberbezpieczeństwie, a także dwie publikacje OSE „Bezpieczeństwo online w szkołach Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej”.
Życzymy cyberbezpiecznych ferii!
